Cieszyn - mały Wiedeń

Cieszyn - mały Wiedeń. Wystawa ta ma na celu ukazanie wiekowych, bogatych tradycji i związków Cieszyna ze stolicą monarchii austriackiej. Związki te pokazane zostały, za pomocą interesujących eksponatów, w paru działach tematycznych. Bogaty zestaw starych widokówek i fotografii tak Wiednia jak i Cieszyna ilustruje liczne analogie w architekturze obu miast. Przedstawiono także plany cieszyńskich budynków użyteczności publicznej i mieszczańskich kamienic zaprojektowane w stylu wiedeńskiej secesji, często przez wiedeńskich architektów.

Znanym wiedeńskim architektem, który odcisnął swe piętno w cieszyńskiej późnoklasycystycznej architekturze był Józef Kornhäusel. W 1 poł. XIX w. zaprojektował on w Cieszynie ratusz, salę teatralną zwaną redutową a dla arcyksięcia Karola Habsburga Pałac Myśliwski, oranżerię i kaplicę na Górze Zamkowej.

fot. Marian Dembiniok

Także z Wiednia pochodziło znane architektoniczne atelier Ferdynanda Fellnera i Hermanna Helmera, które w 1910 r. zaprojektowało secesyjny gmach cieszyńskiego teatru. Na wystawie prezentowane są oryginalne projekty teatru oraz liczne fotografie i afisze teatralne ilustrujące występy artystów scen wiedeńskich na cieszyńskich estradach. Odrębny dział stanowi życie muzyczne, czerpiące bogate wzory z Wiednia. W poł. XIX w. w Cieszynie koncertowali Johann Strauss i Franciszek Liszt. Z wiedeńską muzyką związane były popularne do dzisiejszego dnia tradycje karnawałowe i balowe, które ilustrują na wystawie liczne akcesoria, jak np. balowe karneciki.

fot. Dominik Dubiel

Podobnie po dzień dzisiejszy w Cieszynie cieszą się sporą popularnością specjały kuchni wiedeńskiej, jak np. strudel jabłkowy, pischinger, sznycel cielęcy czy rosół z "frytą" (krojonym naleśnikiem). Kuchnia wiedeńska była obecna w licznych cieszyńskich restauracjach i kawiarniach, których fotografie także ukazuje wystawa. Wzorce były nie tylko eksportowane ze stolicy monarchii. Cieszyńscy rzemieślnicy i fabrykanci eksportowali swe wyroby do Wiednia, za co często otrzymywali tytuły cesarsko - królewskich dostawców dworu. Byli wśród nich: drukarz Karol Prochaska, fabrykant likierów Moritz Fasal czy modystka Zofia Leitner. Ich ciekawe wyroby prezentowane są w osobnym dziale.

fot. Dominik Dubiel

Ukoronowaniem cieszyńsko - wiedeńskich kontaktów były wizyty cesarza Franciszka Józefa I w Cieszynie. Odwiedził on Cieszyn czterokrotnie i z wizyt tych zachowało się wiele fotografii i różnych pamiątek, jak np. fotel tronowy, na którym siedział podczas uroczystości w cieszyńskim kościele ewangelickim. Wystawie towarzyszy wydany w formacie A4 i A3 portret cesarza w szatach mistrza Orderu Złotego Runa, który niegdyś wisiał w sali sesyjnej cieszyńskiego Ratusza.