Wystawa czynna od 12.06.2012 do 12.07.2012

Oczy i uszy bezpieki. Metody inwigilacji społeczeństwa przez Służbę Bezpieczeństwa za pomocą środków technicznych: tajnej obserwacji, dokumentacji fotograficznej, perlustracji korespondencji i podsłuchów w latach 1956–1989”

25 marca 2009 r. w pomieszczeniach „Aresztu” w siedzibie Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach przy ul. Kilińskiego 9 odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Oczy i uszy bezpieki. Metody inwigilacji społeczeństwa przez Służbę Bezpieczeństwa za pomocą środków technicznych: tajnej obserwacji, dokumentacji fotograficznej, perlustracji korespondencji i podsłuchów w latach 1956–1989”. Ekspozycja jest pierwszą w Polsce próbą pokazania, jak Służba Bezpieczeństwa w latach 1956–1989 podsłuchiwała, podglądała i obserwowała społeczeństwo.

Na 34 panelach wystawienniczych przedstawiono, w jaki sposób inwigilowano wszystkich, którzy sprzeciwiali się systemowi. Wystawę podzielono na dwie części: z jednej strony sprzęt i metody, jakimi posługiwała się SB, by inwigilować społeczeństwo, z drugiej – ich praktyczne zastosowanie podczas przełomowych wydarzeń historycznych: Poznań '56, Marzec '68, Grudzień '70, czasy „Solidarności”, stan wojenny. Prócz materiałów ikonograficznych (zdjęcia wykonane z ukrycia np. podczas procesji Bożego Ciała, pielgrzymek na Jasną Górę czy z prowadzonych obserwacji m.in. Poczty Głównej w Katowicach) zobaczyć można także eksponaty: aparaty fotograficzne „Praktica”, „Canon”; sprzęt szpiegowski: małe RFN-owskie „Roboty”, które chowano m.in. w aktówce; magnetofony szpulowe MAC 2S, mininagrywacze. Wystawa ma charakter multimedialny: można obejrzeć filmy operacyjne, usłyszeć dźwięki nagrane z podsłuchów, wejść do ciemni fotograficznej, urządzonej w byłej łaźni aresztu. Materiały archiwalne pochodzą głównie z archiwum IPN. Eksponaty zostały pozyskane z komend wojewódzkich policji oraz z Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Autorami wystawy są Robert Ciupa i Ewelina Małachowska – pracownicy Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.